Khi đến với sông nước vùng Tây Nam Bộ Việt Nam, ai cũng nghĩ đến những cảnh quan thơ mộng, không khí yên bình và đặc sản là những vườn cây trái trĩu quả. Tuy nhiên, còn một điều đặc biệt mà bạn không thể bỏ qua một lần đến các tỉnh phía Nam đó chính là “Ca cổ miền Tây” - Đờn ca tài tử, một loại hình dân ca rất phổ biến ở Đồng bằng sông Cửu Long. Vậy ca cổ miền Tây, Đờn ca tài tử là gì?
1. Sơ lược về Ca cổ miền Tây - Đờn ca tài tử
Ca cổ miền Tây xuất hiện đầu tiên vào cuối thế kỷ 19, ca cổ miền Tây, Đờn ca tài tử đã sớm trở thành một đặc sản của người dân địa phương ở miền Nam Việt Nam. Nó đã đi sâu vào tiềm thức và đời sống văn hóa tinh thần của cộng đồng. Nghệ thuật dân gian độc đáo ca cổ miền Tây độc đáo này tự hào được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại vào năm 2013.
So với các loại hình nghệ thuật khác ở Việt Nam, đờn ca tài tử chỉ phổ biến ở người miền Nam mặc dù nó được biết đến rộng rãi trên cả nước. Bắt nguồn từ tinh hoa Cung đình Huế, khi về đến Đồng bằng sông Cửu Long nó đã thay đổi nhiều để hòa hợp với người dân nơi đây. Được coi là nhạc tài tử, đờn ca tài tử thường không được chơi bởi các nhạc công chuyên nghiệp; thực ra, bất cứ ai cũng có thể biểu diễn âm nhạc dân gian này ở bất cứ đâu và bất cứ lúc nào… từ già đến trẻ, nam, nữ, giàu nghèo.
Đa phần người chơi Đờn ca tài tử là người dân địa phương yêu thích các làn điệu ca cổ miền Tây - đó là lý do họ thường tụ tập thành từng nhóm nhỏ để biểu diễn loại hình dân ca Đờn ca tài tử bất cứ khi nào có thời gian rảnh rỗi như một niềm vui tinh thần nho nhỏ.
Tại sao đờn ca tài tử được xem là một phần sinh hoạt tinh thần không thể thiếu của người miền Tây Nam Bộ?
Âm nhạc và các bài hát của ca cổ miền Tây kể về những câu chuyện cuộc sống đời thường giản dị, trung thực và phóng khoáng. Loại hình nghệ thuật âm nhạc này là sợi dây kết nối các thế hệ từ này sang đời khác trong mỗi gia đình. Ngoài ra, ca cổ miền Tây thường được thực hiện trong các nghi lễ, đám cưới, lễ hội, đám giỗ và các lễ kỷ niệm khác.
2. Cách thức và dụng cụ biểu diễn ca cổ miền Tây – Đờn ca tài tử
Tất cả các buổi biểu diễn Đờn ca tài tử đều sử dụng một tiết mục dựa trên 72 bài hát cổ điển và 20 bài hát chính để biểu diễn. Khi chơi Đờn ca tài tử, cần có một số nhạc cụ quan trọng như sáo trúc, đàn nguyệt và đàn hai dây. Hoặc để tăng thêm phần đặc sắc cho âm nhạc, người chơi nhạc cụ sẽ đệm thêm âm thanh của đàn guitar và đàn violong vào phần trình diễn dòng nhạc dân gian.
Một nhóm đờn ca tài tử cần hội tụ các yếu tố sau:
- Thành thạo nhạc cụ - Chơi tốt các loại nhạc cụ khác nhau và am hiểu tất cả các bài hát
- Hiểu các tiết mục một cách toàn diện và các kỹ thuật thanh nhạc đặc biệt trong Đờn ca tài tử
- Có khả năng ứng biến và sáng tác bài hát mới
Điều thú vị là ngay cả bạn cũng có thể luyện tập cùng với các nghệ nhân Đờn ca tài tử, họ sẽ dạy bạn một vài câu ca cổ miền Tây và bạn còn được vinh hạnh trình diễn chung với các nghệ nhân.
So với các loại hình âm nhạc dân gian khác, đờn ca tài tử có sức sống mãnh liệt - không chỉ du khách trong nước mà cả du khách nước ngoài đều cảm thấy ấn tượng với loại hình nghệ thuật âm nhạc này bởi nét độc đáo, thân thiện, mộc mạc.
3. Nên thưởng thức Đờn ca tài tử ở đâu?
Nếu bạn chưa biết nơi nào để thưởng thức loại nghệ thuật có một không hai này thì Gonatour sẽ luôn sẵn sàng giới thiệu đến bạn.
Đầu tiên, bạn nên tham gia tour du lịch Tiền Giang – Bến Tre. Bạn sẽ có cơ hội tham quan rất nhiều địa điểm du lịch nổi tiếng và chính nơi này là nơi bạn thưởng thức âm nhạc dân gian khi ngồi trong vườn cây trái xanh mát. Bên cạnh đó, chuyến du lịch Tiền Giang - Cần Thơ - Châu Đốc, nơi bạn có thể khám phá nhiều điểm tham quan hơn và cả việc tìm hiểu về Đờn ca tài tử.
Tiếp theo chắc chắn là hành trình du lịch đến tỉnh Bạc Liêu là điều bạn mong chờ nhất: Đờn ca tài tử phát triển mạnh mẽ ở Bạc Liêu vì đây là quê hương của cố nhạc sĩ Cao Văn Lầu, người đã sáng tác bài hát Dạ cổ Hoài lang rất nổi tiếng - một di sản biểu tượng của Đờn ca tài tử không chỉ ở Bạc Liêu mà cả vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
4. Một số tour du lịch miền Tây kết hợp tìm hiểu Đờn ca tài tử
Bạn hãy cùng trải nghiệm các tour du lịch đậm hương sắc miền Tây sau đây.
Chương trình 1: SÀI GÒN – TIỀN GIANG – BẾN TRE (1 ngày)
Sáng 7h45: Xe và HDV đón Quý khách tại điểm hẹn khởi hành Tour du lịch Miền Tây 1 ngày. Trên đường đi quý khách cùng nhau giao lưu, nghe hướng dẫn thuyết trình những điều thú vị về những điểm tham quan. Đoàn du lịch miền tây dừng chân nghỉ ngơi, tham quan và tự do chụp hình lưu niệm... tại Trạm dừng chân Mekong Restop. Tiếp tục hành trình, xe đưa Quý khách vào TP Mỹ Tho.
10h00: Đến bến tàu 30/4 lên thuyền máy
- Du ngoạn sông Tiền, ngắm Cầu Rạch Miễu, chiêm ngưỡng Tứ Linh sông Tiền - 4 cồn Long - Lân - Qui - Phụng.
- Đoàn đến Cồn Lân tham quan vườn cây ăn trái thưởng thức trái cây, nghe và giao lưu đờn ca tài tử, uống trà mật ong xem và tìm hiểu cách nuôi ong, chụp hình lưu niệm với Trăn gấm.
- Đoàn di chuyển tham quan lò kẹo dừa tìm hiểu cách làm kẹo dừa nổi tiếng ở Bến Tre.
- Chèo xuồng tham quan khám phá kênh rạch, ngắm nhìn hàng dừa nước xanh tươi, tận hưởng cuộc sống yên bình giản dị của người dân miền sông nước.
11h30: Quý khách dùng cơm trưa thưởng thức đặc sản cá tai tượng chiên xù và tự do nghỉ ngơi
13h30: Quý khách đi tham quan di tích Đạo Dừa, đi cầu khỉ, câu cá sấu thử thách và trải nghiệm cảm giác hồi hộp thú vị.
14h00: Đoàn trở về Bến Tàu 30/4, xe đưa Đoàn đi viếng Chùa Vĩnh Tràng một ngôi chùa cổ nổi tiếng ở Miền Tây. Quý khách lên xe về lại TP.HCM.
17h00: Về tới điểm đón ban đầu, kết thúc chuyến tham quan du lịch Miền Tây 1 ngày tại Tp. HCM, HDV nói lời cám ơn, chào tạm biệt và hẹn ngày được gặp lại Quý khách.
Chương trình 2: TIỀN GIANG – CẦN THƠ (2 ngày 1 đêm)
NGÀY 1: TIỀN GIANG- MỸ THO - CẦN THƠ (Ăn sáng, trưa, tối)
Sáng 05:00: Xe và HDV đón quý khách tại điểm hẹn: 189 Phạm Ngũ Lão, Q 01, TP HCM, khởi hành đi tham Mỹ Tho. Dừng nghỉ chân và chụp hình tại trạm dừng Mekong Reststop - Một trong những điểm dừng chân lớn của miền tây. Quý khách sẽ được chiêm ngưỡng và chụp hình cùng những cảnh quan miền tây ngày xưa. Xe tiếp tục đưa quý khách tham quan:
- Chùa Vĩnh Tràng với lối kết hợp Châu Âu và Châu Á.
- Xe đưa du khách đến bến đò 30/4, thuyền máy đưa quý khách tham quan cảng cá Mỹ Tho trên sông Tiền, nghe giới thiệu về các cù lao Long - Lân - Quy - Phụng nơi đây. Ngắm nhìn Cầu Rạch Miễu nối liền 2 tỉnh Bến Tre và Tiền Giang. Đi bộ trên đường làng tham quan lò làm kẹo dừa
Trưa: Quý khách dùng cơm trưa với đặc sản Nam Bộ: Cá Tai Tượng Chiên Xù Cuốn Bánh Tráng Chấm Mắm Nêm + Cá Lóc Nướng Trui...
Chiều: Tiếp tục lộ trình Đò đưa quý khách vào tham quan:
- Trại nuôi mật ong, Quý khách thưởng thức trà mật ong.
- Cù Lao Thới Sơn, vườn trái cây, nghe ca cổ Miền Tây, đờn ca tài tử, đi xuồng chèo len lỏi qua những con rạch nhỏ... Một ngôi nhà xưa tiêu biểu cho kiến trúc Nam Bộ thưởng thức trà, rượu mật ong, thưởng nhạc tài tử Nam Bộ. Thuyền máy đưa quý khách trở về Mỹ Tho
- Khởi hành về Cần Thơ, ăn tối trên du thuyền: Thưởng thức đặc sản Cần Thơ - Nghe đàn ca tài tử - ngắm cảnh toàn thành phố Cần Thơ về đêm. Thuyền cập bến đoàn tự do khám phá TP.Cần Thơ về đêm...Người dân bản địa có các dịch vụ đưa đón tham quan quanh thành phố như Xe Điện ( Quý Khách có thể đi theo nhóm ). Nghỉ đêm tại TP.Cần Thơ.
NGÀY 2: CẦN THƠ - CHỢ NỔI - TP.HCM (Ăn sáng, trưa)
Sáng: Quý khách đến Bến Ninh Kiều - Thuyền máy đưa du khách tham quan:
- Chợ Nổi Cái Răng: Tìm hiểu đời sống và cảnh mua bán trên sông của người dân miền sông nước. Về khách sạn dùng điểm tâm.
- Tiếp tục tham quan Vườn dâu thuộc Phong Điền, Tp Cần Thơ...: Nơi đây nổi tiếng với vô số vườn cây của các gia đình địa phương luôn sẵn sàng chào đón quý khách đến tham quan cây trái của họ.
Trưa 12h00: Quý khách làm thủ tục trả phòng khách sạn, Xe đưa Quý khách đến nhà hàng thuộc KDL Mỹ Khánh dùng bữa trưa. Sau khi dùng bữa trưa xong Quý Khách có thể qua tham quan: Thiền Viện Trúc Lâm Phương Nam lớn nhất vùng Tây Nam Bộ.
Chiều: Khởi hành về TP.HCM : Du khách ngoạn cảnh 02 cây cầu nổi tiếng: Cầu treo Cần Thơ - Cầu treo Mỹ Thuận, Quý khách dừng chân mua quà lưu niệm: Nem, Bánh Tráng Sữa, ….tiếp tục lộ trình về đến TP.HCM.
Chương trình 3: SÀI GÒN – SÓC TRĂNG – BẠC LIÊU - CÀ MAU – CẦN THƠ (4 ngày 3 đêm)
Ngày 01 : SÀI GÒN - TIỀN GIANG - SÓC TRĂNG (Ăn: Sáng, Trưa, Tối)
Sáng: Xe và Hướng dẫn viên (HDV) đón khách tại điểm hẹn khu vực trung tâm Sài Gòn, bắt đầu chương trình Miền Tây 4 ngày 3 đêm.
- Đoàn ăn sáng tại Mỹ Tho , thưởng thức đặc sản hủ tiếu Mỹ Tho 100 năm danh tiếng , đậm đà chất Nam Bộ , những ai đã từng thưởng thức chắc chắn sẽ không quên được hương vị này
- Đoàn khởi hành đến bến tàu 30/4 tại TP Mỹ Tho. Quý khách xuống tàu du ngoạn sông Tiền, quý khách nghe giới thiệu về các cù lao Long – Lân – Quy – Phụng.
- Quý khách khởi hành đi cồn Thới Sơn, quý khách tiếp tục tham quan Vườn hoa kiểng, Vườn trái cây,Cơ sở thiêu thủ công, Lò kẹo dừa, Lò bánh phồng,… Theo con đường làng vào nhà dân địa phương thưởng thức trái cây, trà hoặc rượu pha mật ong, nghe ca cổ Miền Tây, đờn ca tài tử Nam Bộ
Đoàn dùng cơm trưa tại nhà hàng trên cồn Thới Sơn
Tiếp tục đến Cồn Phụng, quý khách tản bộ tham quan Làng Thủ Công Mỹ Nghệ sản xuất các vật dụng từ cây dừa, tham quan “Giang sơn” của Ông Đạo Dừa – người sáng lập ra “Đạo Bất Tạo Con”.
Chiều: Tiếp tục chuyến hành trình quý khách sẽ khởi hành đến Sóc Trăng. Xe đưa quý khách về khách sạn nghỉ ngơi
Tối: Quý khách dùng cơm tối và tự do khám phá thành phố về đêm. Nghỉ đêm tại Sóc Trăng.
Ngày 02: SÓC TRĂNG - BẠC LIÊU - CÀ MAU (Ăn: Sáng, Trưa, Tối )
Sáng: Quý khách dùng điểm tâm sáng tại khách sạn và làm thủ tục trả phòng
- Quý khách khởi hành tham quan Chùa Dơi - Một ngôi chùa với lối kiến trúc cổ Kh’Mer và những loại dơi quạ trọng lượng từ 1-1,5 kg và có xải cánh dài 1,5 m , đây là loài dơi quý hiếm chỉ có ở chùa dơi
- Đoàn khởi hành đi đến Bạc Liêu và Tham Quan Nhà Công Tử Bạc Liêu : Tìm hiểu một nhân vật một thời khét tiếng ăn chơi vùng đồng bằng Sông Cửu Long và những di sản vật chất ông để lại từ thời xa xưa
Trưa: Đoàn dùng cơm trưa tại Bạc Liêu, sau đó Đoàn xuất phát di chuyển về Cà Mau
Đoàn tham quan khu tưởng niệm cố nhạc sỹ Cao Văn Lầu với nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ. Sau đó đoàn về khách sạn nhận phòng và nghỉ ngơi.
Tối: Đoàn dùng cơm tối và tự do khám phá Cà Mau về đêm.
Ngày 03 : CÀ MAU - CẦN THƠ (Ăn: Sáng, Trưa, Tối )
06h00: Đoàn dùng điểm tâm sáng
07h00: Đoàn khởi hành đi tham quan Đất Mũi Cà Mau, quý khách sẽ được chụp ảnh lưu niệm tại cột mốc toạ độ Quốc Gia - điểm cực Nam của Tổ Quốc. Quý khách sẽ được tham quan hệ sinh thái rừng ngập mặn tại vườn quốc gia Đất Mũi - khu dự trữ sinh quyển thế giới
11h00: Đoàn dùng cơm trưa và nghỉ ngơi tại nhà hàng.
13h00: Đoàn xe khởi hành đưa đoàn di chuyển về Cần Thơ
17h00: Đoàn tới Cần Thơ và nhận phòng
18h30: Đoàn dùng cơm tối và tự do khám phá bến Ninh Kiều về đêm
Ngày 04 : CẦN THƠ – SÀI GÒN (Ăn: Sáng, Trưa)
05h00: Quý khách khởi hành tham quan chợ nổi Cái Răng : Du khách sẽ được hoà mình vào không khí mua bán , trao đổi hàng hoá tấp nập của người dân Tây Đô (một nét đặc trưng của vùng đồng bằng Sông Cửu Long). Sau đó quý khách trở về khách sạn dùng điểm tâm sáng và làm thủ tục trả phòng.
08h30: Đoàn khởi hành tham quan khu du lịch Mỹ Khánh , tại đây quý khách sẽ được tham quan vườn trái cây với nhiều loại xuyên suốt cả 4 mùa , ngoài ra quý khách sẽ được trải nghiệm nhiều trò chơi tại khu du lịch
11h30: Đoàn dùng cơm trưa
13h30: Xe đưa đoàn xuất phát về TPHCM
Tối: Xe đưa quý khách đến điểm hẹn ban đầu , HDV Công ty chào tạm biệt và hẹn gặp quý khách trên các hành trình khác.
Chỉ cần du lịch đến bất kỳ tỉnh thành nào của miền Tây Nam Bộ, chắc chắn bạn sẽ có được những trải nghiệm khó quên với âm nhạc dân gian ca cổ miền Tây- Đờn ca tài tử. Hãy nhanh tay đăng kí tour du lịch miền Tây ngay nhé.